ایرانیان باستان هزاران سال پیش برای دسترسی به آب های زیرزمینی سیستم قنات و یا کاریز را ابداع کردند. شاید شما بپرسید که قنات چیست؟ قنات کانال های زیرزمینی هستند که وظیفه رساندن آب مورد نیاز برای کشاورزی و آشامیدن را بر عهده دارند. در اصل این کانالها در اعماق زمین حفر و به وسیله آبراه های مختلف آب را به سمت سطح زمین هدایت می کنند. قابل به ذکر است که در مناطقی از ایران بخاطر وجود آب و هوای خشک حدود ۴۰ هزار قنات وجود دارد. که تاکنون ۱۱ مورد از آنها به عنوان میراث جهانی به ثبت یونسکو درآمده است. در زیر تعدادی از قنات های معروف ایران مورد بررسی قرار گرفته است.
قدیمی‌ترین قنات جهان
قصبه گناباد: قناتی اسرار آمیز است که به‌عنوان بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین قنات ایران و جهان شناخته می‌شود و در بخش مرکزی شهرستان گناباد در استان خراسان رضوی قرار دارد. انتهای این قنات هنوز هم ناشناخته است اما تخمین زده‌اند که در حدود ۳۰ کیلومتر طول دارد. این قنات همچنان پابرجاست و آب مورد نیاز گناباد را تأمین می‌کند. قصبه ۲۵۰۰ تا ۲۷۰۰ سال قدمت دارد.
بلده فردوس: این قنات در دوران ساسانیان ساخته شده است و از ۲۷ رشته تشکیل شده ولی در حال حاضر فقط ۱۶رشته آن فعال است. یکی از تفاوت هایی که در این قنات دیده می شود این است که عده ای وظیفه داشتند که آب این قنات را گل آلود کنند. هدف از این کار این است که از فرو رفتن آب در خاک قنات جلوگیری کنند.
گوهر ریز جوپار: قناتی ۷۵۰ساله است که از زمان دوران ساسانیان ساخته شده است. در حدود ۳۵۰۰ متر طول دارد و ۳۳۰ هکتار از زمینهای کشاورزی اطرافش را آبیاری می کند.
قنات ابراهیم آباد در اراک که ساخت آن برمیگردد به سال ششم و هفتم هجری قمری. مادر چاه این قنات در ارتفاعات کوه (هفتاد قله) قرار دارد. این قنات هم ثبت جهانی شده است.
قنات زارچ از طولانی ترین قنات ها می باشد که در استان یزد واقع شده است. زمان احداث این قنات به حدود سال های ۱۳۰۰ میلادی بر میگردد.
و در آخر باید در خاطر داشته باشیم قنات های زیادی در ایران وجود دارند، و ضروریست که به ساختار آنها هیچگونه آسیبی وارد نشود زیرا که این سازه های تاریخی با ارزش نقش مهمی در اکوسیستم طبیعی ایران دارند.
بیشتر بخوانید:
