در باور عامیانه و افسانه های فولکلور ایرانی، بختک موجودی است افسانه ای که شب ها به سراغ انسانها آمده. و با نشستن روی سینه آنها باعث خفگی و ناتوانی در حرکت آنها می شود. در واقعیت، بختک پدیده ای است علمی که به عنوان «فلج خواب» شناخته می شود. و معمولا در این حالت فرد در مرز بین خواب و بیداری قرار گرفته و در کمال هوشیاری، قدرت حرکت و صحبت کردن ندارد.
افسانه بختک:
در طول تاریخ، همواره داستان ها، روایات و افسانه هایی از «موجودات شیطانی در سایه» که شبها به سراغ انسانهای بی پناه می آیند وجود داشته است. ساکنین ایران باستان نیز از این امر مستثنی نبوده. و به این موجود که در خواب به سراغ انسان آمده و با نشست روی سینه فرد قدرت حرکت از او را می گیرد بختک می گفتند. بعضی هم بر این باور بودند که بختک در واقع کنیز اسکندر است. و اگر به سراغتان آمد باید بینی او را بگیرید تا از دست اش رهایی یابید.
اما واقعیت چیست؟
با پیشرفت تمدن و علم پزشکی، امروزه محققان به این نتیجه رسیده اند که بختک در واقع «فلج خواب» است. فلج خواب پدیده ای است علمی که در آن فرد بین حالت خواب و بیداری، توانایی حرکت و صحبت کردن را ندارد. این حالت که معمولا با احساس وحشت، اظطراب و فشار در قفسه سینه همراه است، زمانی اتفاق می افتد که بدن در حال ورود یا خروج از خواب بوده و مغز و بدن همزمان در یک فاز قرار نمی گیرند.
علل بختک (فلج خواب):
نکته مهم درباره فلج خواب این است که علل وقوع این عارضه در یک فرد ممکن است با فردی دیگر کاملا متفاوت باشد. وجود دلایلی همچون؛ امواج مغزی، برنامه خواب پر هرج و مرج، داروها، پیش زمینه ژنتیکی، بیماری روانی، گرفتگی عضلات پا، بیماری های عصبی، مشکل کم خوابی و حتی مصدومیت هرکدام به تنهایی می توانند باعث بوجود آمدن فلج در خواب یا همان «بختک» در فرد شوند.
بیشتر بخوانید:
هر شخصی می تواند ابتلای خود به عارضه فلج خواب را به سادگی تشخیص دهد. اما برای تعیین علل این عارضه ارزیابی و معاینه یک پزشک متخصص ضروری است. تشخیص دقیق، باعث مصرف دارو و راهکار مناسب، و در نتیجه خواب منظم تر و سالمتری می شود.
