خانه حریری تبریز در خیابان تربیت تبریز قرار گرفته ، خیابانی که امروز سنگ فرش شده تا برای پیاده روها مناسب باشد. خیابان تربیت قدمتی حدود ۴۰۰ سال دارد و در دوران حکومت قاجار ساخته شده است. تبریز از دیر باز یکی از شهر های زلزله خیز بوده است. پس از وقوع زمین لرزه سال ۱۱۹۳ تمام بناهای تاریخی این شهر به خرابه ای تبدیل شدند. تعداد کمی از بناهای تاریخی که استقامت خوبی برخوردار بودند مانند ارگ علیشاه، مسجد کبود، مسجد استاد شاگرد و مسجد جامع شهر به جای ماندند. بسیاری از بناهای تاریخی وگرانقدری چون کاخ غازان خان، مجموعه ربع رشيدی، ميدان حسن پادشاه تبدیل به تپه‌های از خاک شدند. پس از آن در دوره قاجار ساخت و ساز شهری گسترش یافت و سعی کردند تبریز را آبادتر از قبل بسازند. آن قدر آباد تا اینکه این شهر به دومین شهر پررونق ایران در آن زمان تبدیل شد.
یکی از خیابا‌هایی که در دوره قاجار در راستای فضاسازی شهری ساخته شد خیابان تربیت است. این خیابان یکی از اولین و قدیمی ترین خیابان شهر تبریز به حساب می آید که نام خود را از شهردار زمان خود به ارث برده است. خوب است بدانید که خیابان تربیت تبریز جزئي از جاده طویل و طلایی ابریشم بوده است. این خیابان بناهای مهمی را در خود جای داده، یکی از این بناها خانه حریری است.
سبک معماری خانه حریری
شیوه معماری داخلی و بیرونی خانه حریری بیانگر اینست که این خانه متعلق به یک خاندان قدیمی و متمول تبریزی می باشد. یکی از اعضای این خاندان محمد آقا حریری از تاجران معروف تبریز در دوران اوایل حکومت قاجار بوده است. لازم به ذکر است که محمد آقا حریری از پرآوازه ترین و خوشنام‌ترین اعضای خاندان حریری در انقلاب مشروطه و نهضت شیخ محمد خیابانی بوده است.
این خانه نیز همانند دیگرخانه های تاریخی تبریز مانند خانه بهنام گنجه‌ای و خانه امیر نظام گروسی مهروف به موزه قاجاریه، از دو بخش اندرونی و بیرونی تشکیل شده است. هر دو بلوک اندورنی و بیرونی رو به قبله ساخته شده است و در میان آن حیاطی با باغچه‌های گلکاری شده قرار دارد. ساختمان اندرونی این خانه دارای نمای آجری و در دو طبقه ساخته شد است. این خانه به دلیل نقاشی‌هایی که سراسر سقف و دیوارهای آن را پوشانده یکی از پرنقش و نگارترین خانه های تبریز به حساب می‌آید.
بیشتر بخوانید:
خانه حریری بعد از گذشتن از سرد و گرم روزگار و از سرگذراندن زلزله‌های بسیاری که شهر تبریز را رو به ویرانه کشاند، سرانجام در سال ۱۳۷۷ نامش در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد.
