در جو فوقانی زمین، یک نوار هوایی که به سرعت حرکت می کند به نام جت استریم با بادهایی با سرعت بیش از ۲۷۵ مایل (۴۴۲ کیلومتر) در ساعت می وزد. اما قوی ترین آنها در منظومه شمسی ما نیستند. سرعت بادهایی مشابه در ارتفاع بالا در نپتون به حدود ۱۲۰۰ مایل (۲۰۰۰ کیلومتر) در ساعت می رسد. با این حال، اینها در مقایسه با بادهای جت استریم در سیاره ای به نام WASP-127b همانند نسیم هستند.
ستاره شناسان بادهایی را شناسایی کرده اند که با سرعت حدود ۲۰۵۰۰ مایل (۳۳۰۰۰ کیلومتر) در ساعت در این سیاره گازی بزرگ که در کهکشان راه شیری ما در فاصله تقریبا ۵۲۰ سال نوری از زمین در مداری تنگ به دور ستاره ای مانند خورشید ما قرار دارد، زوزه می کشند.
بادهای جت استریم مافوق صوت که به دور WASP-127b در خط استوا خود می چرخند، سریع ترین بادهای در نوع خود در هر سیاره شناخته شده هستند.
سیارات فراخورشیدی
بیش از ۵۸۰۰ سیاره فراتر از منظومه شمسی ما – به نام سیارات فراخورشیدی – کشف شده است. WASP-127b از نوعی سیاره به نام “مشتری داغ” است، یک غول گازی که بسیار نزدیک به ستاره میزبان خود می چرخد. قطر WASP-127b حدود ۳۰ درصد بزرگتر از مشتری، بزرگترین سیاره منظومه شمسی ما است. اما جرم آن تنها حدود ۱۶ درصد جرم مشتری است. و آن را به یکی از کم چگالی ترین (پف کرده ترین) سیاراتی تبدیل می کند که تاکنون مشاهده شده است.
WASP-127b یک سیاره غول پیکر گازی است، به این معنی که هیچ سطح سنگی یا جامدی در زیر لایه های جوی خود ندارد. در عوض، در زیر جو مشاهده شده، گازی قرار دارد که هر چه عمیق تر به سوی مرکز سیاره می رود، متراکم تر و فشرده تر می شود.
WASP-127b
ای سیاره تقریبا هر چهار روز یکبار در حدود ۵ درصد فاصله بین زمین و خورشید به دور ستاره خود می چرخد و آن را در اثر تشعشعات ستاره ای می سوزاند. مانند ماه ما به زمین، یک طرف WASP-127b همیشه رو به ستاره خود است – سمت روز. طرف دیگر همیشه رو به دور است – سمت شب. جو آن حدود ۲۰۶۰ درجه فارنهایت (۱۴۰۰ درجه کلوین / ۱۱۲۷ درجه سانتیگراد) است و مناطق قطبی آن کمتر از بقیه گرم است.
WASP-127b نیز مانند مشتری عمدتا از هیدروژن و هلیوم تشکیل شده است. اما جو آن نیز حاوی آثاری از مولکول های پیچیده تر مانند مونوکسید کربن و آب است که در این تحقیق شناسایی شدند.
اعتقاد بر این است که این واقعیت که سمت روز گرم مشتری بسیار تحت تابش قرار دارد، محرک اصلی دینامیک اتمسفر است.
کونت، یک ستاره شناس گفت: “پاسخ به این سوال که چه چیزی باعث این بادهای شدید می شود، چالش برانگیز است. زیرا عوامل متعددی بر الگوهای باد در جو سیارات فراخورشیدی تاثیر می گذارند.”
بیشتر بخوانید
او افزود: “منبع اصلی انرژی برای این بادها، تابش شدید ستاره میزبان است. اما عوامل دیگر نیز نقش مهمی در شکل دادن به الگوهای باد دارند.”
کونت در خاتمه گفت: “ما فراتر از استنباط خواص متوسط، مانند میانگین دمای جهانی یا فراوانی شیمیایی، به بررسی جنبه های سه بعدی این اتمسفرها حرکت می کنیم. به عنوان مثال مطالعه بادها، تغییرات دما و فرآیندهای شیمیایی در طول و عرض جغرافیایی مختلف. این نتایج نشان می دهد که چه مقدار برای کشف باقی مانده است. و چگونه هر مشاهده جدید در این میدان و سرعت تحولات، ما را شگفت زده می کند.”
