تافیت (Taaffeite) یکی از کمیاب‌ترین و ناشناخته‌ترین گوهرسنگ‌های دنیاست. تاریخچه کشف این سنگ به اندازه زیبایی و ارزشش جذاب است. این سنگ قیمتی از نظر علمی اهمیت ویژه‌ای دارد. به دلیل نادر بودنش نیز، در میان کلکسیون‌داران و علاقه‌مندان به جواهرات، جایگاهی خاصی پیدا کرده است.
داستان کشف تافیت به سال ۱۹۴۵ برمی‌گردد. زمانی که ریچارد تاف (Richard Taaffe) جواهرشناس ایرلندی، قطعه‌ای تراش‌خورده را در یک جواهرفروشی دوبلین خریداری کرد. او هنگام بررسی این سنگ متوجه شد ویژگی‌های نوری و ساختاری آن با لعل (اسپینل) که تصور می‌شد سنگ مربوط به آن است، تفاوت دارد. آزمایش‌های دقیق‌تر نشان داد که این گوهر ناشناخته تا آن زمان هرگز ثبت نشده است. به همین دلیل، این سنگ “تافیت” نام گرفت. جالب است بدانید. تنها سنگ قیمتی دنیاست که اولین بار از روی یک سنگ تراش‌خورده شناسایی شده، نه از یک نمونه معدنی خام. همین موضوع باعث شده کشف آن در تاریخ گوهرشناسی اتفاقی منحصر‌به‌فرد باشد.
ترکیب شیمیایی
سال‌ها تصور می‌شد تافیت همان لعل است، زیرا از نظر ظاهری شباهت زیادی میان این دو وجود دارد. اما در سال ۱۹۵۱ آزمایش‌های پرتو ایکس و بررسی‌های شیمیایی نشان داد که دارای ترکیب متفاوتی است که شامل بریلیوم، منیزیم و آلومینیوم است و در واقع نخستین کانی شناخته‌شده‌ای محسوب می‌شود که این سه عنصر را به طور هم‌زمان در ساختار خود دارد.یکی از ویژگی‌های مهم که آن را از لعل متمایز می‌کند، دوشکستی (Birefringence) است.
شباهت‌ها و تفاوت‌ها با سایر سنگ‌های قیمتی
از نظر ظاهری، تافیت طیفی از رنگ‌های جذاب را به نمایش می‌گذارد:
بنفش مایل به صورتی، قرمز تیره، سبز خاکستری، بی‌رنگ یا کم‌رنگ
منابع و محل‌های کشف
تافیت به شدت کمیاب است و تنها در چند نقطه محدود از جهان یافت می‌شود. مهم‌ترین ذخایر این سنگ شامل:
سریلانکا: یکی از اصلی‌ترین مراکز کشف تافیت که بسیاری از نمونه‌های شناخته‌شده از این منطقه به دست آمده‌اند.
تانزانیا (جنوب کشور): ذخایر رسوبی این منطقه مقادیر محدودی از تافیت را در خود جای داده‌اند.
چین: در سنگ‌های آهکی خاص برخی نواحی چین، نمونه‌هایی از تافیت شناسایی شده است.
به دلیل همین محدودیت جغرافیایی، عرضه تافیت در بازار جهانی بسیار اندک است و همین کمیابی، ارزش آن را به‌طور چشمگیری بالا برده است. برخلاف سنگ‌هایی مانند الماس یا یاقوت که به صورت گسترده در جواهرسازی استفاده می‌شوند، تافیت به دلیل کمیابی افسانه‌ای خود بیشتر در اختیار کلکسیون‌داران و موزه‌ها قرار دارد. البته نمونه‌هایی از تافیت در ساخت گردنبند‌ها و انگشتر‌های لوکس نیز به کار رفته، اما چنین جواهراتی به‌ندرت در بازار آزاد دیده می‌شوند.قیمت هر قیراط تافیت می‌تواند از هزاران دلار تا ده‌ها هزار دلار متغیر باشد. بسته به کیفیت، شفافیت و رنگ سنگ. نمونه‌های با رنگ بنفش روشن و شفافیت بالا، بیشترین ارزش را دارند.
بیشتر بخوانید:
