اوتسی معروف به مرد یخی از شگفت انگیزترین کشفیات اخیر باستان شناسان در اروپا می باشد. این کشف جدید تصویر نابی از زندگی انسان در حدود ۵۳۰۰ سال پیش در اروپا را نشان می دهد.
تاریخ کشف
در ۱۹ سپتامبر ۱۹۹۱، کوهنوردانی آلمانی بهنامهای هلمت و اریکا سایمون هنگام عبور از یخچال کوهستانی در گذرگاه تیزنیوش Tisenjoch (Ötztal Alps) میان ایتالیا و اتریش، بخشی از یک جسد را دیدند که از یخ بیرون زده بود. آنها موضوع را به مقامات دادند. پس از چند روز و تلاشهای زیاد، جسد مومیاییشده از یخ بیرون کشیده شد. طبق آزمایشهای رادیوکربن و تحلیل سایر دادهها، اوتسی حدود سالهای ۳۳۰۰ پیش از میلاد زندگی میکرد.
ویژگیهای جسمی و ظاهری
سن او هنگام مرگ تقریباً ۴۵ سال و قد او حدودا ۱٫۶۰ متر بوده است. وزن تقریبی او در زمان مرگ بین ۴۵ تا ۵۵ کیلوگرم تخمین زده شده است. بعضی منابع عدد دقیقتر را نزدیک ~۵۰ کیلوگرم ذکر کردهاند. رنگ پوست او تیرهتر از آن چیزی است که معمولاً برای اروپاییان تصور میشود. چشمها قهوهای و موهایش در حال طاسی قرار داشت. جالب است بدانید که مرد یخی تحمل لاکتوز نداشته است. رژیم غذایی اوتسی گوناگون بوده است؛ ترکیبی از گوشت (مانند آهو و بز وحشی) و غلات بومی مثل einkorn wheat. گویا آخرین وعده غذایی او بسیار نزدیک به زمان مرگ بوده است. در موی او مقادیر مس و آرسنیک یافت شده است، که نشاندهندهی تماس با فعالیتهای فلزکاری یا استخراج فلز بوده است. تحلیلهای ساختمان استخوانی و بررسیهای دیگر نشان میدهند که اوتسی زیاد حرکت کرده، در محیطهای مرتفع بوده، احتمالاً مسیرهای دشوار را طی میکرده است.
ابزارها، لباس و اشیاء همراه
اوتسی همراه وسایل و لباسهای متنوعی کشف شد. این نشان دهندهی مهارت و سطح فناوری عصر مس در منطقه بود. وسایل های او شامل تبر با تیغه مسی کامل، کمان و تیر، خنجر سنگی، کیف پوست و پارچه و چرم برای پوشاک بود. پوشاک شامل لباس چرمی و پوست، جورابها یا قسمتی برای محافظت در برابر سرما میشد.
تحقیقات علمی طی دهههای اخیر نشان دادهاند که مرگ اوتسی نه طبیعی بلکه عمدی بوده است. در سال ۲۰۰۱، تصویربرداری با اشعه ایکس (X-ray / CT scan) نشان داد که یک تیر در شانه چپ او نفوذ کرده و به احتمال زیاد یک شریان مهم را بریده بود.
اهمیت علمی
اوتسی قدیمیترین مومیایی طبیعی اروپا است. او یکی از معدود اجساد دوران پیش از تاریخ است که لباس، وسایل و وضعیت سلامتیاش حفظ شدهاند. این کشف کمک کرده تا زندگی انسان در عصر مس را بهتر درک کنیم.
بیشتر بخوانید: