بنای عظیم سنگی که ۱۰۰۰ سال قبل از استون هنج ساخته شده است نشان می دهد که مهندسان نوسنگی علم را درک میکردند.
هرم پله ای جوسر، یکی از قدیمی ترین ساختمان‌های سنگی مصر و استون هنج نمادین در انگلیس از برخی از دستاوردهای برجسته سازندگان باستانی هستند. اما ۱۰۰۰ سال قبل از ساخته شدن هر یک از این دو، مردم عصر نوسنگی در اسپانیا یک اتاقک سنگی عظیم ساختند. که شامل سنگی ۱۵۰ تنی بود – تقریبا پنج برابر وزن سنگین ترین مگالیت در استون هنج.
با قدمت بین ۳۶۰۰ تا ۳۸۰۰ قبل از میلاد مسیح، این سازه اولیه، که به عنوان دلمن منگا شناخته می‌شود. یکی از بزرگترین بناهای سنگی اروپای باستان بود. و طبق تجزیه و تحلیلی که هفته گذشته در مجله ساینس ادونس منتشر شد، با سطح فوق العاده ای از درک علمی ساخته شده است.
مایکل پارکر پیرسون، باستان شناس دانشگاه کالج لندن به راف اسمیت، خبرنگار نیچر نیوز، می‌گوید: “من همیشه از مهارت های مهندسی مورد نیاز برای ساختن این دلمن شگفت زده بودم. این مقاله نشان می‌دهد که با چه دقت فوق العاده ای به ابعاد و زوایای این کار نگاه شده است. با وجود چنین سنگ های بزرگی، نمی‌توانستند هنگام جابجایی آنها اشتباهی مرتکب شوند.”
وزن ترکیبی سنگ ها
دلمن منگا اتاقکی به طول تقریبی ۸۲ فوت است که با تپه ای خاکی پوشیده شده است. و سقف، دیوارها و ستون های آن از ۳۲ تخته سنگی بزرگ تشکیل شده است. کتی هانت از سی ان ان گزارش می دهد که وزن ترکیبی این سنگ ها تقریبا ۱۱۴۰ تن است. سنگین تر از دو هواپیمای بوئینگ ۷۴۷ که دارای مسافر هستند. در حالی که هدف این اتاق ناشناخته است، دانشمندان گمان می کنند که از این اتاق برای مراسم تشییع جنازه استفاده می شده است.
خوزه آنتونیو لوزانو رودریگز، زمین شناس مؤسسه اقیانوس شناسی اسپانیا و اولین نویسنده این تحقیق، به مجله Mrigakshi Dixit Interesting Engineering می گوید: “در ابتدا، چیزی که بیشتر علاقه من را به دلمن منگا برانگیخت، نحوه ساختاری آن بود. ورود به فضای داخلی آن و تأمل در چنین بنای عظیمی از دوره نوسنگی کنجکاوی من را برانگیخت تا درباره این دلمن بیشتر بدانم.”
تیم تحقیقاتی با بررسی اسکن‌های لیزری و تصاویر بصری از کاوش‌های قبلی، توصیفات قوم نگاری، تکنیک های ساختمانی، توپوگرافی منطقه، تجزیه و تحلیل زمین، و تکنیک های باستان‌شناسی کاوش در مورد این مکان را انجام دادند. با این داده ها، محققان فرآیند ساخت مهندسان نوسنگی را استنباط کردند.
شیوه جابجایی سنگ‌ها
مطالعه قبلی توسط همین تیم نشان داده بود که سنگ‌ها از فاصله ۰.۶ مایلی دورتر، در معدنی که در ارتفاع استراتژیک بالاتری نسبت به دلمن منگا قرار دارد، به دست آمده‌اند. سازندگان به احتمال زیاد سنگ‌ها را با استفاده از سورتمه ها روی مسیری که از تیرهای چوبی ساخته شده است، حمل میکردند. که به دانش آنها ازاصطکاک، شتاب و مرکز جرم اشاره دارد.
به گزارش سی ان ان، سنگ هایی که دیوارها و ستون ها را تشکیل می دادند، به محض رسیدن به محل، به صورت عمودی در حفره های عمیق قرار داده میشدند. به طوری که تا یک سوم هر سنگ در زیر زمین قرار داشت. سازندگان احتمالا با استفاده از وزنه‌های تعادل و رمپ‌هایی که می بایست ماهیت نسبتا نرم و در نتیجه به راحتی از آسیب دیدن سنگ های از جنس ماسه سنگ جلوگیری میکرده اند استفاده کرده باشند. سنگ های دیوار به گونه ای تراشیده شده بودند تا متصل شده، به یکدیگر تکیه کنند و به پایداری سازه بیفزایند.
دانش ساخت و ساز
لئوناردو گارسیا سانجوان، باستان شناس دانشگاه سویا در اسپانیا، یکی از نویسندگان این مطالعه، به نیچر نیوز می‌گوید: « تا آنجا که ما می دانیم این افراد هیچ نقشه قبلی برای انجام این کار و یا حتی تجربه ای در ساختن چیزی شبیه به این سازه نداشتند. هیچ راهی وجود ندارد که بتوانید این کار را بدون حداقل دانش اولیه علمی انجام دهید.»
در زوایای بین ۸۴ تا ۸۵ درجه دیوارها کمی به سمت داخل متمایل می شوند. به طوری که قسمت بالای محفظه به شکل ذوزنقه ای باریک تر از قسمت پایین است. بزرگترین سنگ از بین پنج سنگ برای افزایش توزیع تنش تراشیده شده که اساسا یک قوس ابتدایی ایجاد کرده است. و مرکز آن بالاتر از دو طرف دیگر آن می باشد.
گارسیا سانجوان به تام لزلی از نیوساینتیست می‌گوید: «تا جایی که می‌دانیم، این اولین باری است که اصل قوس در تاریخ بشر مستند شده است.»
ساخت اتاق با دیوارهایی که تا حدی زیر زمین قرار دارند به این معنی است که سنگ‌های سقف را بدون نیاز به بالا بردن میتوانسته اند بر بالای دیوارقرار دهند. سازندگان سپس زمین را در داخل حفر کرده اند تا سطح کف اتاق را پایین بیاورند. در حالی که قسمت بیرونی آن با خاک پوشانده شده تا ساختمان را عایق و تثبیت کند.
بیشتر بخوانید:
گارسیا سانجوان به سی ان ان می گوید: “ما باید آن را علم بنامیم.” او می‌افزاید: “ما قبلا هرگز در مورد علم نوسنگی صحبت نکرده ایم. فقط به این دلیل که آنقدر مغرور هستیم که فکر نمی کنیم این افراد میتوانسته اند کارهای علمی را به روشی که ما انجام می دهیم انجام دهند”. “اگر امروز مهندسي بخواهد منگا را با منابعی كه ۶۰۰۰ سال پيش وجود داشته بسازد، فكر نمی‌كنم بتواند اين كار را انجام دهد.”
