
تلسکوپ جیمز وب «نوع جدیدی از آب و هوا» را در پلوتو کشف کرد که با هیچ چیز دیگری در منظومه شمسی تشابهی ندارد. ستارهشناسان با استفاده از تلسکوپ فضایی جیمز وب ، «جی دبلیو اس تی» نگاه تازه ای به لبههای دوردست منظومه شمسی انداخته اند و دریافته اند که پلوتو بار دیگر برخلاف انتظارات عمل میکند.
تصور یک توپ یخی
وقتی فضاپیمای نیوهورایزنز ناسا در سال ۲۰۱۵ از کنار پلوتو عبور کرد، این تصور را که این سیاره کوتوله یک توپ یخی خاموش است، از بین برد. و در عوض نشان داد که سرشار از دشتهای یخی و کوههای ناهموار است. اما یکی از بزرگترین شگفتیها بر فراز همه اینها شناور بود. یک مه آبی رنگ چند لایه که آسمان جهان را پوشانده بود. و بیش از ۳۰۰ کیلومتر بالاتر از سطح امتداد داشت، بسیار بالاتر و پیچیده تر از آنچه دانشمندان پیشبینی کرده بودند.
اکنون، تقریباً یک دهه بعد، دادههای جدید «جی دبلیو اس تی» تایید میکند که مه پلوتو فقط یک پدیده عجیب بصری نیست. بلکه آب و هوای این سیاره کوتوله را نیز کنترل میکند. تانگوی برتراند، ستارهشناسی در رصد خانه پاریس در فرانسه که رهبری این تحلیل را بر عهده داشت، به لایو ساینس گفت: «این در منظومه شمسی بینظیر است. می توان گفت که این یک نوع آب و هوای جدید است.»
این یافته ها که در مطالعه ای که در تاریخ ۲ ژوئن در مجله «نچرال استرونامی» منتشر شد شرح داده شدهاند. نشان می دهند که پدیده مشابهی ممکن است در سایر جهان های پوشیده از مه در منظومه شمسی ما نیز وجود داشته باشد. و حتی سرنخ هایی در مورد آب و هوای اولیه زمین ارائه میدهد.
مه غلیظ پلوتو در ارتفاعات بالا از مولکول های آلی پیچیده ای ساخته شده است. که از واکنش های متان و نیتروژن ناشی از نور خورشید حاصل می شوند. این ایده که این مه میتواند آب و هوای پلوتو را کنترل کند، اولین بار در سال ۲۰۱۷ مطرح شد.
قمر بزرگ پلوتو
مدل های کامپیوتری نشان میدهند که این ذرات در طول روز نور خورشید را جذب کرده. و در شب آن را به صورت انرژی مادون قرمز به فضا بازمی گردانند و جو را بسیار کارآمدتر از گازها به تنهایی خنک میکنند. این همچنین میتواند توضیح دهد که چرا جو بالایی پلوتو تقریبا منفی۳۳۳ درجه فارنهایت (منفی ۲۰۳ درجه سانتیگراد) ۳۰ درجه خنک تر از حد انتظار است.
با این حال، سال ها آزمایش این نظریه دشوار بود. یکی از چالشهای اصلی، قمر بزرگ پلوتو، شارون، بود. که آنقدر نزدیک به این سیاره یخ زده میچرخد که سیگنال های حرارتی آنها اغلب در دادههای تلسکوپ همپوشانی دارند. برتراند گفت: «اساسا، ما نمیتوانستیم بدانیم که چه بخشی از سیگنال به دلیل شارون و چه بخشی به دلیل مه پلوتو است.»
محققانی که در مطالعه سال ۲۰۱۷ شرکت داشتند، پیش بینی کردند که مه پلوتو باعث میشود این سیاره در طول موج های فروسرخ میانی به طور غیرمعمولی روشن شود. پیش بینیای که در آن زمان، تنها با ابزارهای آینده قابل آزمایش بود. این فرصت در سال ۲۰۲۲ از راه رسید. زمانی که ابزارهای فروسرخ قدرتمند «جی دبلیو اس تی» سرانجام توانستند سیگنالهای دو سیاره را از هم جدا کنند. مطمئنا، درخشش فروسرخ ضعیف مه پلوتو با پیشبینیها مطابقت داشت.
آب و هوای مشابه
شی ژانگ، دانشمند سیارهشناس در دانشگاه کالیفرنیا، سانتا کروز که رهبری تیم سال ۲۰۱۷ را بر عهده داشت، در بیانیهای گفت: «درعلوم سیارهای، تایید یک فرضیه به این سرعت، تنها در عرض چند سال، رایج نیست. بنابراین، ما احساس خوش شانسی و هیجان زیادی داریم.»
برتراند گفت، این یافته ها همچنین این احتمال را مطرح میکنند که آب و هوای مشابه ناشی از مه در سایر جهان های مه آلود، مانند تریتون، قمر نپتون یا تیتان، قمر زحل، وجود داشته باشد.
محققان گفتند که حتی گذشته های دور زمین نیز ممکن است شباهتی به این موضوع داشته باشد. پیش از آنکه اکسیژن آسمان سیاره ما را دگرگون کند، این احتمال وجود دارد که زمین در هاله ای از ذرات آلی پوشیده شده باشد. پوششی که ممکن است به تثبیت دما و تقویت حیات اولیه کمک کرده باشد.
ژانگ در این بیانیه گفت: “با مطالعه هاله و شیمی پلوتو، ممکن است به بینشهای جدیدی در مورد شرایطی که زمین اولیه را قابل سکونت کرده است، دست یابیم.”
بیشتر بخوانید: