جاده ابریشم، قدیمی‌ترین جاده‌ای که دنیا را به یکدیگر متصل می‌کرد. جاده‌ای که هزاران تاجر و مسافر با هزاران آماج و آرزو از آن عبور کردند. جاده ای که از ایران نیز می گذشت و سبب ساخت بسیاری از کاروانسراها بود، یکی از جذاب ترین تجربه بشری است.
بنابر برخی روایت ها، جاده ابریشم هزاران سال مسیری جهت ارتباط سریع تجاری بین سه قاره آسیا، اروپا و آفریقا بویژه دریای مدیترانه و اروپا و آفریقا بوده است. و در درازای این جاده تویل کاروانسراهای بی شماری قرار داشتند. در حال حاضر نیز کاروانسراهای جاده ابریشم در ایران و برخی از کشورهای مجاور هنوز هم پابرجا هستند. و زبان گویای هزاران سال از تاریخ و تجربه بشری.
مسیر جاده ابریشم
راه اصلی جاده ابریشم از دو مسیر، یکی از مرو، سرخس، توس و دیگری از راه هرات به مشهد می رسید. از مشهد به نیشابور و سپس آزادوار، جلگه جوین، شهر جاجرم، بسطام و از حاشیه شمالی دشت کویر پس از عبور از دامغان و سمنان به شهر ری می رسید. راه ابریشم دوباره از ری به دو شاخه تقسیم میشد. مسیر جنوبی به همدان و پس از عبور از رشته کوه زاگرس از شهرهای کنگاوردر کرمانشاه و قصر شیرین از طریق بغداد به دریای مدیترانه می رسید. راه شمالی از داخل رشته کوه البرز به شهر تبریز و از آنجا به ارمنستان، دریاچه وان، ارزروم، بندر ترابوزن و از راه دریای سیاه و مدیترانه به اروپا می رسید.
بیشتر بخوانید:
روستاهای دوقلو با دو سرنوشت متضاد
پس از اسلام در دوران مختلف مسیرهای دیگری به مسیر اصلی راه ابریشم اضافه شده است. که از آن جمله مسیر سفر به مکه و همچنین مسیر سفر به هند که به راه ادویه معروف شد. در دوران صفویه شاه عباس فرمان داد تا ۹۹۹ کاروانسرا بنا کنند و کاروانسراهای درون شهری نیز پدید آمدند. رشد و توسعه کاروانسراها در دوران قاجار ادامه داشت. تا در زمان پهلوی که به دلیل ایجاد راه آهن و راههای آسفالت ماشین رو از رونق افتاد. وهتل و ریزورت ها جای کاروانسراها را گرفتند.
برخی از این کاروانسراهای جاده ابریشم امروز یا به هتل، یا بازار، و یا موزه تبدیل شده اند. که هتل شاه عباسی اصفهان یکی از این کاروانسرا های قدیم و هتل لوکس است. چه در شکل هتل و یا موزه و بازار، کاروانسرا ها راز و خاطرات هزاران مسافر جاده ابریشم و تاریخ بشری را در تار و پود خود دارند.
