تخته های شکسته از شن اعماق بیرون زده اند،؛ در سکوت عمیق و سرد اعماق تاریک اقیانوس و میان تخته‌های پوسیده، استخوان‌های ملوانانی که با دشمنان یا طوفان ها و خشم امواج جنگیده اند. نور کمی تا این حد پایین می‌رسد اما یک چشم ورزیده ممکن است برقی از طلا یا درخشش یک جواهر را ببیند . حس ماجراجویی، هیجان و تخیلات عجین شده با گنجینه های گم شده در دریاها قرن هاست. در فرهنگ عمومی جهان جایگاه ویژه ای داشته؛ موضوع آثار ادبی و هنری فاخر و ماندگاری بوده و ماجراجویان انگیزه داده تا دریاها را در جستجوی ثروت درنوردند.
البته امروزه قوانین در مورد اینکه چه کسی می تواند در مورد آثار تاریخی کشف شده در دریا ادعای مالکیت کند بسیار پیچیده تر است. نگرانی های جدی از جانب باستان شناسان و مقامات منطقه ای وجود دارد. که غارتگران می توانند ساختار شکننده این کشتی های قدیمی و پوسیده را تخریب کنند. غارتگران همچنین ممکن است آثار پیدا شده را به مالکین خصوصی بفروشند. در حالیکه تاریخچه و حق تملک و بازید از این آثار متعلق به عموم است.
بزرگترین گنجینه کشتی غرق شده که تا به حال کشف شده است، نمونه ای بارزی است از این که چرا مالکیت این گنجینه ها تا این حد مورد بحث است . و هم گواهی است بر اینکه آثار تاریخی زیر آب باید محافظت شوند.
کشتی سان خوزه در دریای کارائیب سواحل کلمبیا
گالئون سن خوزه، بزرگترین کشتی نیروی دریایی وقت اسپانیا که اغلب به عنوان ثروتمندترین کشتی جهان نامیده می شود. در سال ۱۷۰۸ و در حالیکه ۲۰۰ تن طلا، نقره و سنگ های قیمتی تراش نخورده را حمل می کرد، در جریان نبردی با کشتی های جنگی بریتانیا نزدیک سواحل کلمبیا غرق شد.
برآوردها از ارزش مالی گنجینه کشتی از چند میلیارد دلار تا بیش از ۲۰ میلیارد دلار متغیر است. تا به حال طرفین متعددی روی لاشه کشتی و گنجینه اش ادعای حق مالکیت کرده اند. از جمله یک شرکت اوراق کشتی مستقر در ایالات متحده که می گوید لاشه کشتی را در سال ۱۹۸۲ پیدا کرده . دولت کلمبیا ادعا کرده لاشه را در مکان دیگری در سال ۲۰۱۵ پیدا کرده است. اسپانیا استدلال می کند که آن کشور همچنان مالک آن کشتی و تمامی بار آن است همان طور که ۳۰۰ سال قبل بوده. حتی گروهی از بومی های بولیوی هم می گویند نقره های بار شده در آن کشتی را اجدادشان با کار اجباری از معدن استخراج کرده بودند. بنابراین در گنجینه سهم دارند.
بیشتر بخوانید:
صرف‌نظر از ارزش پولی گنج، قانون کلمبیا حکم می‌کند که همه آثار را نمی‌توان فروخت. سن خوزه و گنجینه های آن هنوز در ته دریا هستند. و برخی باستان شناسان بر این باورند که ماندن این آثار در امنیت اعماق دریا و دور از دسترس آدم ها، بهترین روش حفاظت از آن است.
