ادی لیپسمن وقتی از کنار یک سنگ بزرگ در پارک ملی “سوسیتا” در منطقه جلیله اسرائیل عبور می کرد، به سختی می توانست فلزیاب خود را کنترل کند. به گزارش اورشلیم پست، او گفت: « دستگاه دیوانه شد، باورم نمی شد. سکه های طلا یکی پس از دیگری شروع به نمایان شدن کردند.»
لیپسمن اغراق نمی کرد، باستان شناسان دانشگاه حیفا گنجینه ای کامل از ۹۷ سکه طلا مربوط به حدود قرن هفتم میلادی را کشف کردند. این سکه ها در کنار جواهرات نفیس مزین به سنگ های نیمه قیمتی و شیشه و حتی بقایای کیسه پارچه ای که سکه ها در آن دفن شده بودند، کشف شدند.
سکه ها چه میگویند؟
این گنجینه مربوط به دوران بیزانس یکی از چشمگیرترین گنجینه هایی است که تاکنون در اسرائیل یافت شده است. منحصر به فرد بودن آن از بازه زمانی ضرب سکه های طلا و جواهرات ناشی می شود که دوران حکومت چندین امپراتور را در بر میگیرد. سکه های موجود در این گنجینه، از دوران سلطنت امپراتور جاستین اول از ۵۱۸ تا ۵۲۷ میلادی تا دوران سلطنت امپراتور هراکلیوس از ۶۱۰ تا ۶۱۳ میلادی را شامل می شود.
مجموعه سکه ها ترکیبی از سه نوع سکه هستند که هر کدام ارزش متفاوتی دارند. بزرگترین آنها سکه های طلای خالص (سولیدوس) هستند. بزرگترین سکه های بعدی، سکههای (اسمیس) بودند که نصف یک سولیدوس ارزش داشتند. و در نهایت یک سکه (ترمیس) کوچکتر، به ارزش یک سوم یک سولیدوس. به طرز شگفت آوری نادرترین آنها یک سکه ترمیس است. آن توسط ژنرال هراکلیوس بزرگ، که رهبری شورشی علیه امپراتور فوکاس را بر عهده داشت، در قبرس ضرب شده است. قدمت این سکه به حدود سال ۶۱۰ میلادی برمی گردد و تنها دومین سکه ای است که از این نوع کشف شده است.
نظرات باستان شناسان
آیزنبرگ گفت: «این گنجینه خارق العاده، دریچه ای نادر به سیاست، ثروت و زندگی روزمره در جلیله بیزانس می گشاید. و دوره ای از آشوب و غنای فرهنگی را که مدت هاست در تاریخ پنهان مانده است، روشن میکند.» این آشوب بود که منجر به انباشت ثروت شخصی مردم شد. آیزنبرگ به مجله ” لایو ساینس” گفت: «نیمه اول قرن هفتم به لطف جنگ های رایج در سراسر منطقه، بیشترین تعداد انبوه سکه های طلا و برنز را در مواقع اضطراری در خود جای داده است. مردم وحشت زده بودند و ذخایر نسبتا زیادی، عمدتا سکه، از خود به جا گذاشتند.»
تیم دانشگاه حیفا به مدت ۲۶ سال در این مکان برجسته مسیحی مشرف به دریای جلیله مشغول حفاری بوده است. این مکان که هم با نام های “سوسیتا” و هم “هیپوس” شناخته می شود، زمانی مقر اسقف ها با حداقل هفت کلیسای فعال بوده است. تاکنون، این تیم آثار باستانی مربوط به فتح ساسانیان و آتش سوزی کلیسای مارتی تئودوروس را مشاهده کرده است. درور بن-یوسف نیز، گفته است که، «داستان سوسیتا درباره جریانها و زیرجریانهای فرهنگی و مذهبی که در همان زمان در کشور وجود داشتند و تنوع ساکنان آن میآموزد.»
بیشتر بخوانید: