
کشتی سومو قدیمی ترین ورزش ژاپن و یک رشته باستانی از ورزش کشتی است. ریشههای این ورزش به بیش از ۱۵۰۰ سال پیش برمیگردد. این ورزش از آیین شینتو به یک ورزش حرفهای تکامل یافته و عمیقاً در فرهنگ ژاپن ریشه دوانده است. در حالی که هدف بیرون راندن حریف از رینگ یا وادار کردن او به لمس زمین با هر قسمت از بدن به جز پاها است، در آن وزن، اندازه و قدرت در درجه اول اهمیت قرار دارد. سومو سرشار از سنت، آیین و قدرت بدنی است.کشتی سومو از جهاتی شباهتهایی با کشتی رومی- یونانی نیز دارد، و دارای وجوه اشتراک نیز با جودو و آی کیدو است.
طبق اسناد و مدارک به دست آمده قدمت ورزش کهن سومو به دو هزار سال پیش بازمیگردد، اگرچه تا سده ۱۶۰۰ هرگز به عنوان یک ورزش پیشرفته و حرفه ای مطرح نشد. در کل این ورزش از قوانین دست و پاگیر و سنتی برخورداراست که تا حدی آن را از سایر ورزشها متمایز می کند. نقاشیهای دیواری ماقبل تاریخ نشان میدهد که سومو از یک رقابت مذهبی که برای تقاضا نعمت های الهی از جمله باران، فراوانی و برداشت محصول خوب کشاورزی سرچشمه گرفته است.
محبوبیت سومو در دربار
نخستین نبرد سومو که مورد تأیید تاریخی است، در سال ۶۴۲ در دربار امپراتریس کوگیوکو برگزار شد تا یک نماینده کرهای را سرگرم کند. در قرنهای بعد، محبوبیت سومو در دربار، اهمیت تشریفاتی و مذهبی آن را افزایش یافت. ژاپنیها اغلب به سومودو که یکی از شاخهها ی سومواست، بسیار میبالند. آن از این ورزش به عنوان بوشیدوی مدرن که آن هم یکی از شاخه های سامورایی بود، نام میبرند.
همه کشتی گیران سومو در یک سلسله مراتب رتبه بندی “بنزیکو” طبقه بندی می شوند. این رتبه بندی شش بخش دارد که به نامهای ماکوچی ، جوریو، ماکوشیتا، ساندانمه، جونیدان و جونوکوچی یاد میشود. کشتی گیران بر اساس شایستگی و برد و باخت خود در مسابقات رسمی، دریکی از این بخشها قرار میگیرند. هرچه رتبه کشتی گیر در بخش بالاتر باشد، سطح حرفی حریفانی که باید با آن روبرو شود قوی تر میشود. طبق سنت ، هر رتبه ای به شرقی و غربی تقسیم میشود، که البته اگر شخصی در قسمت شرقی قرار دارد، از همتایی غربی خود کمی معتبرتر و بالاتر قرار دارد.
در حال حاضر آساشوریو آکینوری مغولستانی تنها یوکوزونا ( قهرمان بزرگ) است، این مقام بالاترین رده در سلسله مراتب بنزیکو میباشد. برخلاف بقیه رده ها، کسی از این رده به رده پایین تر نزول پیدا نمی کند. ولی مردم انتظار دارند که وقتی عملکرد یک کشتی گیر یوکوزونا افت پیدا کرد، به تصمیم خودش بازنشسته شود.