در نگاه اول، به نظر نمی رسد که حلزون ها و انسان ها شباهت زیادی با هم داشته باشند. اما چشمان انسان در واقع از نظر ساختاری شبیه به حلزون های سیب طلایی آب شیرین است، گونه ای بومی آمریکای جنوبی. این حلزون ها توانایی جالبی دارند: پس از قطع شدن چشم، می توانند چشمی جدید و کاربردی را در عرض یک ماه دوباره رشد دهند. اکنون دانشمندان ژن مربوط به رشد چشم را در حلزون ها کشف کرده اند. تحقیقات بیشتر بروی این گونه احیا کننده چشم ممکن است روزی به انسان‌هایی که دچار بیماری‌ها یا آسیب‌های چشمی هستند کمک کند.
آلیس آکورسی، زیست شناس دانشگاه کالیفرنیا و همکارانش از کالبد شکافی، میکروسکوپ و تجزیه و تحلیل ژنتیکی برای مطالعه چشم حلزونها و شباهت آنها به چشم انسان استفاده کردند. گاستروپودها، مانند انسان ها، دارای چشم‌های دوربین‌دار با قرنیه، عدسی و شبکیه هستند که سلول‌هایی برای گرفتن نور دارند. این تیم دریافتند که حلزون های سیب و انسان چندین ژن مشترک مرتبط با رشد چشم دارند.
بازسازی چشم
محققان دریافتند که ژن تنظیم کننده در رشد و بازسازی چشم در حلزون ها و انسان ها یکی است و ژن پاکس ۶ نام دارد. با ظهور فناوریهای جدید مانند فناوری «کریسپر»، اکنون می‌توانیم ژن‌های این گونه حلزون ها را دستکاری کنیم. این شامل اختلال هدفمند در ژن پاکس ۶ هم می شود.
آنها همچنین مراحل مختلف فرآیند بازسازی چشم حلزون ها را تعیین کردند. در ۲۴ ساعت اول پس از قطع شدن یک چشم حلزون، زخم شروع به بهبود می کند. بدن حلزون سلول‌های غیر تخصصی را به ناحیه آسیب دیده می‌فرستد، سپس در عرض یک هفته، آن سلول‌ها با شروع به تشکیل اجزای چشم به سلول های تخصصی تبدیل می‌شوند. در عرض دو هفته پس از قطع عضو، اجزا و ساختارهای چشمی ها همه تشکیل شده اند، اگرچه هنوز چند هفته برای بالغ شدن نیاز دارند.
این تیم در حال حاضر برای درک بهتر ژن های مختلف درگیر در بازسازی چشم در حال تحقیق است. برای بررسی بیشتر این موضوع، محققان باید اول ژن پاکس ۶ را در حلزون‌های بالغ جهش داده و یا کاملا خاموش کنند. در این صورت میشود توانایی این حلزون ها را در بازسازی چشم‌هایشان بدون استفاده از ژن پاکس ۶ ارزیابی کرد.
آکورسی در بیانیه‌ای می‌گوید اگر دانشمندان مجموعه‌ای از ژن‌های حلزون را پیدا کنند که در بازسازی چشم فعال هستند و مهره‌داران نیز این ژن‌ها را داشته باشند، آنها ممکن است روزی بتوانند این ژن ها را در انسان ها فعال کنند.
بیشتر بخوانید:
