دو دهه پیش، محققان چهار استوانه سفالی کوچک با نمادهای عجیب و غریب را در یک مقبره باستانی در سوریه کشف کردند. آنها اکنون به این نتیجه رسیده اند که این نمادها حروف هستند و ممکن است قدیمی ترین سند شناخته شده جهان برای الفبا باشند. این مقبره در تل ام المراء، شهری باستانی در محدوده شرقی حلب، واقع شده است. گروهی از محققان از دانشگاه جان هاپکینز و دانشگاه آمستردام در سال ۲۰۰۴ این استوانه را پیدا کردند . در سال ۲۰۲۱، جان شوارتز از دانشگاه جانز هاپکینز در مقاله ای این مصنوعات باستانی را توصیف کرد. اما به گفته مجله سایینتیفیک آمریکن، این تحقیق در چهارده سال گذشته توجه گسترده ای را به خود جلب نکرده بود. تا که شوارتز یافته های تازه ای را در نشست سالانه انجمن آمریکایی تحقیقات خارج از کشور ارائه کرد.
هیروگلیف و خط میخی
قبل از اختراع حروف الفبا، سیستم های نوشتاری اولیه مانند هیروگلیف و خط میخی از نمادهایی استفاده می کردند که اشیا یا صداهای آوایی را نشان می دادند. سرانجام، خط نیاسینایی که حدود ۱۹۰۰ سال قبل از میلاد در شبه جزیره سینا پدیدار شد برخی از هیروگلیف ها را به حروف الفبایی تبدیل کرد. محققان مدت ها فکر می کردند که این دورانی بود که الفبا اختراع شد. اما استوانه های سفالی حلب قدیمی‌تر و متعلق به جغرافیای دیگری است. که نشان می‌دهد الفبا ممکن است منشأ کاملاً متفاوتی با آنچه قبلا تصور می شد داشته باشد.
محققان با استفاده از تاریخ‌گذاری رادیوکربن دریافتند که این استوانه‌ها در حدود ۲۴۰۰ سال قبل از میلاد مسیح ساخته شده‌اند. یعنی حدود ۵۰۰ سال کهن تر از سایر حروف الفبای شناخته شده. اگر علامت گذاری استوانه ها حروف الفبا باشد، نشان دهنده یک تغییر اساسی در توسعه زبان انسان است.
استوانه های سفالی
مقبره در تل ام المراء حاوی شش اسکلت هم بود که احتمالاً اعضای یک خانواده ثروتمند و قدرتمند بودند. همچنین ظروف آشپزی، جواهرات، سر نیزه و ظروف سفالی در آن نگهداری می شد. استوانه های سفالی در کنار این آثار پیدا شده است. هر سیلندر دارای یک سوراخ کوچک است که ممکن است برای اتصال آنها به اشیای دیگر استفاده شده باشد.
بیشتر بخوانید:
شگفت انگیزترین کشف باستان شناسی قرن بیستم
شوارتز در این بیانیه می‌گوید: «من تصور می‌کنم رشته‌ای آنها را به یک شی دیگر متصل می‌کند تا به عنوان یک برچسب عمل کند. شاید آنها محتوای یک ظرف را توضیح دهند، یا شاید اینکه ظرف از کجا آمده و یا متعلق به چه کسی بوده است.
شوارتز به ساینتیفیک آمریکن می گوید که یکی از استوانه های سفالی با کلمه «سیلانو» علامت گذاری شده است. که به نظر او ممکن است نامی باشد. شاید سیلانو فرستنده یا گیرنده اشیاء داخل ظرفی بوده است. و استوانه سفالی هم به آن ظرفی متصل شده بوده، مثل یک برچسب روی یک جعبه هدیه؛ اما بدون راهی برای ترجمه این نوشته، محققان تنها می توانند به حدس و گمان تکیه کنند.
