سفری در دنیای معطر داوینچی

لئوناردو داوینچی یک مظهر بلا مناظره رنسانس به شمار می رود؛ هنرمند، دانشمند، مخترع و حتی متخصص عطر. اگرچه شیفتگی بویایی او به اندازه آثار دیگر او شناخته شده نیست، اما رایحه یکی از الهامات بسیارداوینچی بود. نمایشگاه «لئوناردو دا وینچی و عطرهای رنسانس»، نمایشگاهی درشاتو دوکلوز لوسه (Château du Clos Lucé ) در آمبواز فرانسه، بازدیدکنندگان را به سفری معطر در زندگی نقاش مشهور مونا لیزا می برد. و بر عطرهای اروپا آن دوران و فراتر تمرکز می کند.
این نمایش در قسطنطنیه آغاز می شود، جایی که مادر جوان لئوناردو، کاترینا، ممکن است در قرن پانزدهم به بردگی گرفته شده باشد. اتاق اول کاربردهای پرشمارعطر در پایتخت بیزانس را بررسی می کند. جایی که بازارها مثل پاساژهای ادیویه استانبول امروزی از بوی میر، دارچین، فلفل و مشک سرشار بودند. بر اساس تحقیقات کرلو وچه، یکی از متصدیان نمایشگاه، این نمایش سفرهای کاترینا از قسطنطنیه به ونیز را دنبال می کند. کتابهای اصلی دستور العمل عطر ونیزی در اتاق دوم به نمایش گذاشته می شوند. اتاق سوم بر روی رایحه توسکانی که زادگاه دواینچی است تمرکز دارد.
دنیای حسی دوران کودکی داوینچی توسط گیاهان و درختان معمول توسکانی و باغ های فلورانس برانگیخته شده است؛ درختان لیمو، درختان پرتقال، درختان زیتون. تربیت نسبتاً آزاد او در حومه سرسبز توسکانی بدون شک باعث علاقه لئوناردو به طبیعت و مطالعه گل ها و گیاهان شد. که الهامبخش تحقیقات او در مورد روش های استخراج عطر آنها بود.

لئوناردو و طبیعت

به عنوان یک دانشمند، داوینچی مجذوب عطرها بود. و آنچنان که تیم برینخوف از آرتنت می نویسد «انگیزنده های بویایی را با انگیزنده های بینایی و شنوایی مقایسه می کرد». او عطرهایی را که در قرن پانزدهم در ایتالیا رایج بودند و بسیاری از آنها از روغن، چربی و گل تهیه می شدندرا خریداری کرده و اجزای آنها را ثبت می کرد. شیفتگی او به بویایی را می‌توان در حجم‌های وسیعی از نوشته‌ها و نقاشی‌هایش مشاهده کرد. که در آن‌ها روش‌های استخراج و تقطیر عطر را مستند کرد.
لئوناردو درکودکس آتلانتیکوس خاطرنشان می کند: شکوفه های پرتقال شیرین، یاسمن، یا سایر گل های معطر را اضافه کنید. و هر بار که مجبور به تعویض گل ها هستید، آب را هم عوض کنید تا بادام، بوی کپک زده به خود نگیرد. او در کودکس فراستر هم می نویسد: آن لایه سطحی زرد رنگ که پرتقال ها را می پوشاند را جدا کنید. و آن را در یک بطری تقطیر کنید، تا زمانی که بتوان گفت تقطیر کامل انجام شده است.
در قرن پانزدهم، عطرها معمولا با استفاده از عطرسوزها در هوای اطراف پخش می شدند. همچنین اعتقاد بر این بود که عطرها بیماری را دفع می کنند. در آن دوران، پزشکان بدن انسان را متخلخل می دانستند و گمان می کردند که ممکن است هوای فاسد شده توسط طاعون به بدن نفوذ کند.
کسانی از شاتو دیدن می کنند می توانند سوژه یکی از معروف ترین پرتره های لئوناردو، بانوی با ارمین را “بوی” کنند. کارشناسان ماکتی از گردنبند کهربایی سیاه معطر این زن را برای نمایشگاه ایجاد کرده اند.

بیشتر بخوانید:

به طور خلاصه آرتور شوپنهاور چه میگفت؟