خوابگردی یا راهرفتن در خواب زمانی رخ میدهد که فرد با آنکه در خواب عمیق است طوری رفتار میکند که گویی کاملا بیدار است. خوابگردها راه میروند، حرف میزنند و فعالیتهای معمولی را در حالی انجام میدهند که خواباند. راه رفتن در خواب میتواند بهدلیل استرس، کمخوابی، بیماری خاص یا مصرف داروها رخ بدهد.
در مغز خوابگردها چه میگذرد؟
وقتی افراد میخوابند وارد مراحل مختلف خواب میشوند. راهرفتن در خواب، مانند سایر اختلالات خواب، وقتی رخ میدهد که فرد فقط تا حدی از خواب غیرسریع چشم (non-rapid eye movement) بیدار شود. این مرحله معمولا یک تا دو ساعت پس از به خواب رفتن است. اغلب دورهها ۵ تا ۱۰ دقیقه طول میکشند اما ممکن است ۳۰ دقیقه یا بیشتر هم باشد.
بنا بر تحقیقات، در خوابگردی تغییراتی که در فرایندهای مغزی رخ میدهد بر فضای بین خواب و بیداری تاثیر میگذارد. هنگامی که در خواب راه میروید نواحی پیشانی مغز در خواباند، اما همچنان فعالیتهای مربوط به بیداری در نواحی حرکتی وجود دارند. در این وضعیت، با آنکه میتوانید راه بروید، ادراکات حسی کار نمیکنند، فرد از مناظر، بوها، صداها یا درد بیاطلاع است. خوابگردی در کودکان (۵٪) از بزرگسالان (۱.۵٪) بسیار شایعتر است و تقریبا ۴۰ درصد کودکان عمدتا در سنین سه تا هفت سالگی در خواب راه میروند.
دلایل خوابگردی چیست؟
خوابگردی میتواند ریشه خانوادگی داشته باشد. تحقیقات نشان میدهد که استعداد ژنتیکی در کنار عوامل محیطی میتواند باعث خوابگردی شود، اما دلایل همیشه مشخص و مطلق نیست. برخی محرکهای رایج خوابگردی الکل و داروهای خاصاند. برخی داروهای تجویزی بیخوابی مانند امبیِن (زولپیدم)، لونستا (اسزوپیکلون) و سوناتا (زالپلون) و همچنین داروهای ضد افسردگی و ضد روانپریشی ممکن است محرک خوابگردی باشند.
موارد دیگری که ممکن است باعث خوابگردی شوند عبارتند از:
استرس:تحقیقات نشان میدهد که رویدادهای استرسزا در طول روز یکی از محرکهای اولیه خوابگردی در بزرگسالان است. زندگی با استرس زیاد نیز خطر ابتلا به بیخوابی را افزایش میدهد.
بیشتر بخوانید:
کمبود یا فقدان خواب:کمبود خواب، خواب نامنظم و خستگی ممکن است خوابگردی را به دنبال داشته باشد. مطالعات نشان میدهد که کمبود خواب باعث افزایش دفعات و پیچیدگی رویدادهای خوابگردی میشود.
ایجاد محیط امن برای خوابگردها و برطرف کردن هر گونه عامل خطر از محیط خواب بسیار مهم است. بیدار کردن خوابگرد با فریاد زدن یا تکان دادن او ممکن است باعث سردرگمی یا عصبانیت او شود. بهتر است سعی کنید بهآرامی او را به رختخواب هدایت کنید یا در صورت لزوم بیدارش کنید.
دیدگاهتان را بنویسید